Napoleon Bonaparte
Liep Napoleon over de Keizersdijk of was hij nooit in Raamsdonksveer?[bewerken]
Keizersdijk, Place Napoleon en Keizersveer. Het zijn verwijzingen naar keizer Napoleon Bonaparte. Althans, dat hoort bij de legenden die gaan in Raamsdonksveer. Maar klopt dat eigenlijk wel?
Bas Zijlmans zocht het uit en schreef er het boek ‘Via het Raamsdonksveer naar Geertruidenberg’ over. Het had een feestelijk moment moeten zijn, de overhandiging van het boek. Door de huidige situatie was het slechts een kort momentje.
Bert Joosen van Veers Erfgoed overhandigde Zijlmans het eerste exemplaar thuis, daar waar al gigantisch veel boeken en verhalen een plekje hebben gekregen in de kasten. Zijlmans bladert door het boekwerk dat hij nu voor het eerst in handen heeft. “Ik lever dit in,” zegt de schrijver als hij naar een flinke stapel met papieren wijst. Tekst en foto’s afgedrukt op A4. “Platte tekst noem ik dat. Dit kan ik niet. Ik ben hier heel blij mee natuurlijk, dit is een meerwaarde voor mijn tekst. Het ziet er heel mooi uit.” “Ik loop misschien al dertig jaar met dit idee rond,” zegt Zijlmans over het verhaal rondom Napoleon. “Met het idee om uit te leggen hoe het nu eigenlijk zit. Er gingen in het verleden allerlei verhalen rond bij de bevolking. En dat wordt steeds erger. Ik wilde op papier zetten hoe het wel is. Dat is het uitgangspunt.
In 1810 was keizer Napoleon in deze regio, Geertruidenberg, Breda, Den Bosch. Het was één dag en hij was alweer door. Hij reisde de vestingwerken af om te kijken of ze er goed uitzagen en ging dan weer verder. Maar dat ging heel anders dan de legendes op ’t Veer. Die hoorde ik vroeger natuurlijk ook toen ik jong was. Maar het is niet helemaal gelopen zoals de verhalen gaan.”Vanuit zijn hobby schreef hij het ‘artikel’, zoals Zijlmans het boekwerk noemt.
Onderzoek doen, dat doet hij eigenlijk al zolang als hij het zich kan herinneren. “Maar het is wel anders als je het vergelijkt met hobbyisten. Ik doe dit wel beroepsmatig. Ik vermeld waar ik mijn informatie vandaan heb gehaald en waar het terug te vinden is. Ik leg ook uit wat het allemaal betekent. En ik ga alleen af op originele bronnen. Ik ga niet af op wat mensen mij vertellen.” En daardoor ligt er nu een verhaal over Napoleon en zijn komst en activiteiten hier, of juist het uitblijven van zijn komst en gebeurtenissen die er nooit zijn geweest.
Het verhaal gaat over het Kartuizerklooster, over de weg van Napoleon en bijvoorbeeld ook over het logeren in De Ark. Zijlmans lacht er even bij. “Onmogelijk,” zo is hij stellig.
Na de uitleg blijkt ook wel waarom hij het zo stellig zegt.
“Napoleon reisde met een gezelschap van een paar honderd man, daarnaast was er een garde van een paar honderd soldaten. Het was gewoon godsonmogelijk. Ze konden alleen in kazernes verblijven.”
Maar in het verhaal komt ook het beeldje van een met een bal spelend meisje terug, historische feitjes zijn er te lezen en er komt antwoord op de vraag waar de naam Sandoel nu echt vandaan komt. “Dat soort dingen zijn ook mijn sterkte. Ik ben een beetje autistisch, ik zoek dit allemaal — als het kan tot de bodem — uit.” Zo kwam Zijlmans ook uit bij bonnetjes uit 1810, met geldbedragen die uitgegeven waren voor de komst van de keizer.
Het ging om veel geld voor die tijd. “Maar als ik naar andere steden kijk dan denk ik: in Geertruidenberg hadden we weinig over voor de keizer.” De bonnetjes staan, met tekst en uitleg, afgedrukt in het boek. Net als kaarten, prenten, portretten en een recente foto uit Oosterhout, waar de echte weg gevonden werd, maar volgens Zijlmans vervolgens ook ‘gesloopt en weg geflikkerd’ werd. “Ze hebben er wat keien uitgehaald en een strookje van elf meter bij een meter gemaakt.
Er kwam daar een gezelschap verkleed voor de opening. Maar ze waren verkleed als koning Lodewijk Napoleon met zijn pakkie, niet als keizer Napoleon. Koningen hadden hele andere kleding dan keizers. Die geef ik wel even een veeg uit de pan,” sluit hij met een glimlach af.
De eerste druk bestaat uit honderd boekjes, die vanaf komend weekend in de verkoop gaan. Uitgegeven door Veers Erfgoed. ]oosen is er blij mee. “We hebben al wat boeken liggen, maar dit is ook weer een echte aanwinst voor het Erfgoed,” zegt hij tevreden. Commercieel is het niet. “Of we eventueel iets overhouden moet nog blijken.
In eerste instantie steken we er alleen geld in. Maar als er iets overblijft, dan stoppen we dat in de organisatie van het Fèrs talenfestival dat we in de zomer willen organiseren. Een festival over de Veerse taal.”
Bas Zijlmans aan het woord over keizer Napoleon
