Bergse grafische geschiedenis leeft voort in Oud-Oosterhout

20 oktober 2021   GEERTRUIDENBERG - Vestingstad Geertruidenberg kent een opmerkelijke geschiedenis in de grafische industrie. Blijkens een gemeenteverslag vestigt zich in de stad in 1899 een nieuwe, tweede drukkerij, later drukkerij Antoine genoemd. Met de start van drukkerij Bakker in 1927 ontstond er een Bergse grafische geschiedenis die, dankzij nazaten van twee drukkersfamilies, nog altijd voortleeft in het Brabants Museum Oud-Oosterhout. In dit museum laat een ‘historische drukkerij’ zien hoe drukwerk in de afgelopen eeuw tot stand kwam.

Twee drukkersfamilies

Als in 1919 Martinus Bakker (1897-1977) in dienst treedt bij Godefridus Mutsaers (1886-1958), eigenaar van drukkerij Antoine, wordt als het ware de basis gelegd voor een eeuw van onderlinge contacten tussen de twee drukkersfamilies Mutsaers en Bakker. Acht jaar later begint Bakker zijn eigen drukkerij en uit de overlevering is bekend dat drukkerij Bakker en drukkerij Antoine ‘goede collega’s’ waren.

Frans Mutsaers (1915-1993), die in 1936 bedrijfsleider en na het overlijden van zijn vader Godefridus in 1958 eigenaar van drukkerij Antoine wordt, en Roelof Bakker (1920-1975) die sinds 1948 vennoot is van M. Bakker & Zoon en in 1964 verder gaat als Drukkerij R. Bakker, hebben dezelfde instelling; ieder een eigen eerlijke boterham verdienen, elkaar respecteren en waar nodig helpen.

In 1975 overlijdt Roelof Bakker en volgt zijn zoon Martin Bakker (1955) hem op om samen met zijn moeder het bedrijf te runnen. In 1986 wordt het besluit genomen met de drukkerij te stoppen. Zes jaar later stopt mevrouw Bakker ook met de kantoorboekhandel. Bij Antoine besluit Frits Mutsaers (1948) in 1972, na vijf jaar in het bedrijf van zijn vader Frans te hebben meegewerkt, zijn eigen weg te gaan. Drukkerij Antoine wordt in 1978 verkocht aan een eigenaar buiten de familie. Van de beide drukkersfamilies zetten de twee kleinzoons, Frits en Martin, hun grafische carrière elders voort tot aan hun pensioengerechtigde leeftijd.

Expositie ‘Grafisch verleden’

Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. In de jaren 90 van de vorige eeuw kruisen de wegen van Martin Bakker en Frits Mutsaers elkaar als ze in de zomer van 1994, samen met de eveneens oud-Bergenaar en boekbinder Jan Zijlmans de exposite ‘Grafisch verleden’ in de Stedelijke Oudheidkamer (later museum De Roos) van Geertruidenberg organiseren. In het voorjaar van 1995 is die expositie te zien in Museum De Casteelse Poort in Wageningen, de woonplaats van Frits Mutsaers.

Oude grafische ambacht in werking

Bij beide exposities demonstreren Martin en Frits het oude grafische ambacht met materialen en apparatuur, afkomstig uit de bedrijven van hun vaders en grootvaders en met de kennis die ze van hen ‘geërfd’ hebben. Ze willen die erfenis graag met anderen delen.

Dat heeft geresulteerd in het onderbrengen van het grafisch erfgoed van allebei de Bergse drukkerijen in het Brabants Museum Oud-Oosterhout. De ‘historische drukkerij’ in het museum laat, mede dankzij de twee drukkersfamilies uit Geertruidenberg, zien hoe drukwerk in de afgelopen eeuw tot stand kwam. Het museum is gevestigd aan de Bredaseweg 129 in Oosterhout. Elke tweede en laatste zondag van de maand is de drukkerij ‘in werking’.

Zie voor openingstijden:

www.brabantsmuseumoudoosterhout.nl

Bron: Terry van Erp