Peilmerksteen Raamsdonk
Peilmerksteen
Een peilmerksteen is een ingemetseld hardstenen blok met een ingehakte aanduiding van de hoogte ter plaatse. De aanduidingen verwijzen naar het door Rijkswaterstaat in 1885 ingevoerde Normaal Amsterdams Peil (NAP). Aanvankelijk werd het Amsterdams Peil (AP) als hoogtebepaling gebruikt, maar hierbij waren fouten ontstaan, die door Rijkswaterstaat na 1885 werden gecorrigeerd en sindsdien “genormaliseerd” genoemd werden. Stenen met de aanduiding AP dateren van voor de toegepaste correctie. Stenen met de inscriptie NAP zijn van na 1885.
Zijlweg 1 bij restaurant Hermenzeil, 1886
Bij het weergeven van de hoogten zijn de oude namen el en duim gebruikt. Die oude benamingen waren in 1809 afgeschaft en vervangen door meter en centimeter van het metrieke stelsel, maar na het vertrek van de Fransen in 1814 ging men weer de oude namen gebruiken terwijl men wel de afmetingen van het metrieke stelsel bedoelde. Op de peilmerksteen staat “3 el 70,3 d”, wat betekent: 3 meter 70,3 centimer. Vanuit Hermenzeil voer in de zomer een veerpont naar de Overdiepse Polder aan de noordkant van de Oude Maas. Tegenwoordig kan men, eveneens in de zomer, vanaf watersportcentrum Hermenzeil (restaurant, jachthaven en bungalowpark) met een fietspont het water oversteken. In verband met werkzaamheden in de Overdiepse Polder om deze geschikt te maken voor waterberging vanuit de Bergse Maas is het fietsveer een aantal zomers uit de vaart genomen.
Informatiebron:
• L. van den Brand
Kerklaan 4 in toren Lambertuskerk, links naast deur, Circa 1885
Het opschrift van deze peilmerksteen is vrijwel niet meer te lezen. Onder de peilhoogtelijn staat “boven NAP”, maar de getallen boven de lijn die de hoogte ter plaatse aangeven, zijn door verwering vrijwel onleesbaar geworden. Waarschijnlijk begint de inscriptie met: “3,5 el”. Het verhaal gaat dat de lijn de waterstand ten tijde van de St.-Elisabethsvloed aangeeft, maar dat is een niet correcte veronderstelling.
Bron: Terry van Erp
