Het kabinet Hitler
Het kabinet-Hitler kwam op 30 januari 1933 aan de macht in het Duitse Rijk. Sinds het aannemen van de Machtigingswet op 23 maart 1933 bezat rijkskanselier Adolf Hitler dictatoriale volmachten. Hoewel dit kabinet aanvankelijk slechts vier NSDAP-leden telde, werd dit aantal in de loop der jaren gestadig uitgebreid.
Met de machtsovername van Hitler eindigde de periode van de Weimarrepubliek en begon die van nazi-Duitsland.
Men kan van een kabinet spreken omdat dit orgaan in 1933 en 1934 inderdaad 42 maal bijeenkwam. In de jaren daarna was er vrijwel geen enkele vergadering van de ministerraad meer. De laatste vergadering was op 5 februari 1938. Men vergaderde of dineerde wel met enkele ministers om praktische zaken af te stemmen maar verder bestond de regeringspraktijk uit audiënties bij Hitler waar instructies werden gegeven.
De "Führer" geloofde hardnekkig in het principe van leiderschap. Zijn ministers moesten zelfstandig leiding kunnen geven en hèm gehoorzamen. Door meerdere ministers dezelfde werkgebieden te geven zorgde Hitler voor animositeit en concurrentie. De keerzijde van deze "verdeel en heers"-politiek was chaos, verspilling en verzwakking van de positie van de rijksregering ten faveure van de SS en de Gouwleiders van de NSDAP die als koninkjes regeerden en bevelen uit Berlijn soms negeerden.
In de door Albert Speer vergrote rijkskanselarij in Berlijn was een zaal voor de ministerraad ingericht. In zijn memoires schrijft Speer dat ministers hem soms vroegen of ze "hun" zetel eens mochten zien. Zij keken dan enige minuten zwijgend naar de blauwe map met hun naam. De met hout betimmerde zaal is nooit gebruikt[1].
De samenzweerders van de 20e juli 1944 zagen in het gebrek aan een politiek en administratief coördinerend orgaan een van de oorzaken voor de wanhopige toestand van Duitsland in het vijfde oorlogsjaar. In hun blauwdruk voor een nieuwe rijksregering zou de "Grote Generale Staf" alle macht krijgen.
Kabinet–Hitler (1933–1945)[bewerken]
| Functie | Ambtsbekleder | Ambtstermijn | Partij | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Rijkskanselier | 
|
Führer Adolf Hitler (1889–1945) [1] |
30 januari 1933 | 30 april 1945 [2] |
NSDAP |
| Vicekanselier | 
|
Franz von Papen (1879–1969) |
30 januari 1933 | 7 augustus 1934 [3] |
Onafhankelijk |
| Vacant | |||||
|
Reichsmarschall Hermann Göring (1893–1946) |
10 februari 1941 | 23 april 1945 [4] |
NSDAP | |
| Rijksminister van Binnenlandse Zaken |
|
Reichsleiter Wilhelm Frick (1877–1946) |
30 januari 1933 | 20 augustus 1943 | NSDAP |
|
Reichsführer-SS Heinrich Himmler (1900–1945) |
20 augustus 1943 | 29 april 1945 [4] |
NSDAP | |
|
Gauleiter Paul Giesler (1895–1945) |
29 april 1945 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Buitenlandse Zaken |
|
Konstantin von Neurath (1873–1956) |
1 juni 1932 | 4 februari 1938 | NSDAP |
|
Obergruppenführer Joachim von Ribbentrop (1893–1946) |
4 februari 1938 | 30 april 1945 [4] |
NSDAP | |
|
Obergruppenführer Arthur Seyss-Inquart (1892–1946) |
30 april 1945 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Defensie |
|
Generaloberst Werner von Blomberg (1878–1946) |
30 januari 1933 | 20 mei 1935 | Onafhankelijk |
| Bevelhebber van de Reichswehr | |||||
| Rijksminister van Oorlog |
|
Generalfeldmarschall Werner von Blomberg (1878–1946) |
20 mei 1935 | 5 februari 1938 | Onafhankelijk |
| Bevelhebber van de Wehrmacht | |||||
| Chef van de Oberkommando der Wehrmacht |
|
Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel (1882–1946) |
5 februari 1938 | 23 mei 1945 | Onafhankelijk |
| Chef van de Oberkommando des Heeres |
|
Generaloberst Werner von Fritsch (1880–1939) |
1 juni 1935 | 4 februari 1938 [4] |
Onafhankelijk |
|
Generalfeldmarschall Walther von Brauchitsch (1881–1948) |
4 februari 1938 | 19 december 1941 [4] |
Onafhankelijk | |
| Functie door Hitler overgenomen tot aan zijn overlijden | |||||
| Rijksminister van Luchtvaart |
|
Reichsmarschall Hermann Göring (1893–1946) |
5 mei 1933 | 23 april 1945 [4] |
NSDAP |
| Chef van de Oberkommando der Luftwaffe |
26 februari 1935 | ||||
| Bevelhebber van de Reichsmarine |
|
Admiral Erich Raeder (1876–1960) |
1 oktober 1928 | 1 juni 1935 | Onafhankelijk |
| Chef van de Oberkommando der Kriegsmarine |
|
Großadmiral Erich Raeder (1876–1960) |
1 juni 1935 | 30 januari 1943 [3] |
Onafhankelijk |
|
Großadmiral Karl Dönitz (1891–1980) |
30 januari 1943 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Financiën |
|
Lutz Schwerin von Krosigk (1887–1977) |
1 juni 1932 | 1 mei 1945 | Onafhankelijk (1932–1944) |
| NSDAP (1944–1945) | |||||
| Rijksminister van Justitie |
|
Franz Gürtner (1881–1941) |
1 juni 1932 | 29 januari 1941 [5] |
DNV (1932–1933) |
| Onafhankelijk (1933–1937) | |||||
| NSDAP (1937–1941) | |||||
|
Franz Schlegelberger (1876–1970) |
29 januari 1941 | 20 augustus 1942 [6] |
NSDAP | |
|
Otto Georg Thierack (1889–1946) |
20 augustus 1942 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Economische Zaken |
|
Alfred Hugenberg (1865–1951) |
30 januari 1933 | 29 juni 1933 [4] |
DNV |
|
Kurt Schmitt (1889–1950) |
29 juni 1933 | 3 augustus 1934 | NSDAP | |
|
Hjalmar Schacht (1877–1970) |
3 augustus 1934 | 26 november 1937 | Onafhankelijk | |
|
|
Generaloberst Hermann Göring (1893–1946) |
26 november 1937 | 15 januari 1938 | NSDAP | |
|
Walther Funk (1890–1960) |
15 januari 1938 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Bewapening en Munitie |
|
Obergruppenführer Fritz Todt (1891–1942) |
16 maart 1940 | 8 februari 1942 [5] |
NSDAP |
| Rijksminister van Bewapening en Oorlogsproductie |
|
Albert Speer (1905–1981) |
8 februari 1942 | 30 april 1945 [4] |
NSDAP |
|
Karl Saur (1902–1966) |
30 april 1945 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Volksvoorlichting en Propaganda |
|
Reichsleiter Joseph Goebbels (1897–1945) |
15 maart 1933 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Rijksminister van Arbeid |
|
Franz Seldte (1882–1947) |
30 januari 1933 | 23 mei 1945 | NSDAP |
| Rijksminister van Wetenschap, Onderwijs en Cultuur |
|
Gauleiter Bernhard Rust (1883–1945) |
1 mei 1934 | 8 mei 1945 | NSDAP |
| Rijksminister van Verkeer |
|
Paul von Eltz-Rübenach (1875–1943) |
1 juni 1932 | 2 februari 1937 [3] |
Onafhankelijk |
|
Julius Dorpmüller (1869–1945) |
2 februari 1937 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Voedselvoorziening en Landbouw |
|
Alfred Hugenberg (1865–1951) |
30 januari 1933 | 29 juni 1933 [4] |
DNV |
|
Reichsleiter Walther Darré (1895–1953) |
29 juni 1933 | 23 mei 1942 | NSDAP | |
|
Reichsleiter Herbert Backe (1896–1947) |
23 mei 1942 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister van Posterijen |
|
Paul von Eltz-Rübenach (1875–1943) |
1 juni 1932 | 2 februari 1937 [3] |
Onafhankelijk |
|
Gruppenführer Wilhelm Ohnesorge (1872–1962) |
2 februari 1937 | 1 mei 1945 | NSDAP | |
| Rijksminister voor Oost-Europa |
|
Reichsleiter Alfred Rosenberg (1893–1946) |
1 juli 1941 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Rijksminister voor het Protectoraat Bohemen en Moravië |
|
Obergruppenführer Karl Hermann Frank (1898–1946) |
20 augustus 1942 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Rijksminister voor Erediensten |
|
Gruppenführer Hanns Kerrl (1887–1941) |
15 juli 1935 | 15 december 1941 [5] |
NSDAP |
|
Oberführer Hermann Muhs (1894–1962) |
15 december 1941 | 30 april 1945 | NSDAP | |
| Minister zonder portefeuille |
|
Hermann Göring (1893–1946) |
30 januari 1933 | 27 april 1933 | NSDAP |
| Luchtvaart Zaken | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Reichsleiter Rudolf Hess (1894–1987) |
1 december 1933 | 10 mei 1941 [4] |
NSDAP |
| Stellvertreters des Führers | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Reichsleiter Ernst Röhm (1887–1934) |
1 december 1933 | 1 juli 1934 [4] |
NSDAP |
| Stafchef van de Sturmabteilung | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Reichsleiter Hans Frank (1900–1946) |
20 december 1934 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Juridische Zaken | |||||
| Minister zonder portefeuille |
26 oktober 1939 | 1 februari 1945 | |||
| Generalgouverneur van het Generaal- gouvernement | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Hjalmar Schacht (1877–1970) |
26 november 1937 | 20 januari 1939 | Onafhankelijk |
| President van de Reichsbank | |||||
| Minister zonder portefeuille |
20 januari 1939 | 22 januari 1943 [4] | |||
| Economische Betrekkingen | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Obergruppenführer Hans Lammers (1879–1962) |
1 december 1937 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Stafchef van de Reichskanzler | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Otto Meißner (1880–1953) |
1 december 1937 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Stafchef van de Reichspräsident | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Obergruppenführer Arthur Seyss-Inquart (1892–1946) |
1 mei 1939 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Reichskommissar van het Reichskommissariat Niederlande | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Reichsleiter Martin Bormann (1900–1945) |
12 mei 1941 | 2 mei 1945 [2] |
NSDAP |
| Stafchef van de Parteikanzlei | |||||
| Minister zonder portefeuille |
|
Reichsleiter Wilhelm Frick (1877–1946) |
20 augustus 1943 | 30 april 1945 | NSDAP |
| Reichsprotektor van het Protectoraat Bohemen en Moravië | |||||
Kabinet–Goebbels (30 april 1945 – 1 mei 1945)[bewerken]
- ↑ Was daarnaast ook de facto Rijkspresident vanaf 2 augustus 1934 maar gebruikte de titel van Führer
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Pleegde zelfmoord
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Afgetreden
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 Uit functie ontheven
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Overleden tijdens ambtstermijn
- ↑ Waarnemend
